Over Krimpluchtvaart

Contact

De werkgroep luchtvaart bestaat uit een aantal vertegenwoordigers van ondersteunende organisaties.

Wilt u meedenken/meewerken of partner worden in deze campagne? Laat het ons weten. Dat kan ook als u een onderneming bent die belang heeft bij de voordelen van schonere lucht en minder overlast.

Betrokken organisaties

 

Achtergrond

Krimp de luchtvaart is een campagne van diverse burgers die zien dat het beleid in Den Haag niet klopt. Samen andere bewonersorganisaties die zich met luchtvaart bezighouden willen we deze campagne uitbouwen tot een oproep van meer dan 1 miljoen Nederlanders die vinden dat het beter kan.

Uit diverse scenariostudies blijkt dat het aantal vliegbewegingen kan krimpen zonder dat Nederlanders hierdoor in hun mogelijkheden worden beperkt. De regeringen van de afgelopen decennia zijn uitgegaan van een concurrentiemodel waarbij buitenlandse reizigers tegen lage tarieven naar Schiphol worden gehaald om vervolgens (intercontinentaal) verder te vliegen. En weer terug.

Dit concept is achterhaald omdat in dit 'hub-model' alle negatieve consequenties zijn weggelaten in de overwegingen.

Luchtvaartnota en hub-model

Van de passagiers zijn 40% buitenlandse passagiers die uitsluitend overstappen. Bij KLM is dat percentage 70%. De 8% veelvliegers veroorzaken 40% van de vliegbewegingen. De werkgroep Toekomst Luchtvaart berekende dat we zonder noemenswaardig nadeel 100 bestemmingen kunnen schrappen en het aantal vliegbewegingen met 100.000 kunnen verminderen.

Staatssteun

Verder is de luchtvaart in Nederland onnatuurlijk groot door fiscale staatssteun. Onder andere het niet heffen van BTW, accijns en het niet doorbelasten van milieu- en gezondheidskosten ontstaat een ongelijk speelveld met bijvoorbeeld de trein. Met name de overstappers worden fiscaal ontzien. Zij zijn vrijgesteld van de recente vliegbelasting. Dit zorgt voor tenminste jaarlijks 2 miljard aan gemiste belastinginkomsten (1). Goed beleid zorgt dat de markt normaal gaat functioneren zodat consumenten een eerlijke afweging kunnen maken tussen modaliteiten van vervoer.

Daarnaast heeft KLM 12 miljard aan steun ontvangen in de coronaperiode. Net als bij de banken in 2008 stapte de overheid in, in plaats van de aandeelhouders aan te spreken.

Gemankeerde klimaatboekhouding

Nederland heeft een wettelijke plicht de uitstoot van broeikasgassen in 2030 met 55% te hebben verminderd. De lucht- en scheepvaart zijn hiervan op dit moment uitgezonderd. De uitstoot wordt weggelaten uit de boekhouding omdat deze niet zou zijn toe te wijzen aan een land. Dit is echter misleidend. Niets staat er aan in de weg uitstoot toe te rekenen aan het land waar wordt getankt.

Schiphol en Rotterdam zijn beide leveranciers van brandstof aan respectievelijk lucht- en scheepvaart. Het verdienmodel van Shell is hier mede op gebaseerd. Scheepsdiesel, kerosine, benzine en bitumen (voor asfalt) worden in vaste verhoudingen geproduceerd en moeten allemaal worden afgezet. Het liefst zo dichtbij mogelijk.

Wij willen dat de luchtvaart haar bijdrage levert aan de uitstootreductie die voor 2030 moet zijn bereikt. Daarom moet het antal vliegbewegingen worden beperkt tot maximaal 250.000 landelijk.

Staatsdeelname Schiphol

Schiphol is in handen van de Nederlandse overheid (70%) en de gemeente Amsterdam (20%). Beide kwamen afgelopen decennia niet op voor de belangen van klimaat, natuur en gezondheid als het om de luchtvaart gaat. Door de Amsterdam Economic Board wordt gelobbied voor miljarden staatssteun voor het aanleggen van een metrolijn naar Schiphol. Om zo nog makkelijke buitenlandse toeristen rechtstreeks naar het centrum van Amsterdam te vervoeren. Wij willen een representatie van burgers in de Amsterdam Economic Board.

Inwoners aan de zijlijn

Op dit moment staan bewoners buitenspel als het gaat om het luchtvaartbeleid. Dit geldt voor meer dossiers: het beleid wordt bepaald door lobbygroepen, brancheorganisaties en ondernemingen die het economisch belang van hun bedrijfsmodel benadrukken. Schiphol zou de 'motor van de economie' zijn. Zonder dat dit is onderbouwd.

Werknemers verdienen beter

Werknemers vormen de spil in het snel laten in- uit en overstappen van passagiers. Zij worden uitgebuit door lage salarissen en ziekmakende werkomstandigheden. Zij verdienen veel betere werkomstandigheden en beloning. Dit kan door de tarieven in beperkte mate te verhogen en de ingebouwde subsidiering van overstappers te stoppen.

Passief electoraat en stemwijzer

Ondanks de adviezen van experts, adviesorganen en wetenschappers zijn de afgelopen regeringen doorgegaan op een pad waarin bedrijfsbelangen en groei centraal stonden. Hiermee is dit bestaande beleid gelegitimeerd. De komende provinciale verkiezingen zijn van groot belang. Want de Regering kan niet regeren zonder steun in de Eerste Kamer. Een forse electorale verschuiving richting partijen met een redelijke, sociaal- en groen programma kan een kentering in het beleid betekenen.
Daarom willen we komende maanden werk maken van het doorlichten van het stemgedrag van partijen als het gaat om grote thema's als luchtvaart, klimaat, milieu en economische transitie. 

  1. RTL-nieuws: belasting vliegtickets levert 2 miljard op